Ο βουλευτής Αττικής του Ποταμιού Γιώργος Μαυρωτάς τοποθετήθηκε στη συνεδρίαση της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Χωρικός σχεδιασμός – βιώσιμη ανάπτυξη».
Αναφερόμενος στο νομοσχέδιο σημείωσε πόσο σημαντικό είναι για το επενδυτικό κλίμα στη χώρα να υπάρχει ένα ξεκάθαρο πλαίσιο για τον χωρικό σχεδιασμό. Όπως σημείωσε το νομοσχέδιο έχει μικρές αλλαγές σε σχέση με τον ν.4269/2014 το οποίο όμως ουσιαστικά δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Η έμφαση πρέπει να δοθεί, όπως τόνισε ο κ. Μαυρωτάς, στο πώς θα γίνει ο νόμος λειτουργικός χωρίς να επιτείνει τη γραφειοκρατία. Επίσης εξέφρασε την πάγια θέση του Ποταμιού ότι τα εθνικά στρατηγικά σχέδια πρέπει να εγκρίνονται και από τη Βουλή.
Απαντώντας σε παρέμβαση εκτός θέματος του Αν. Υπουργού Περιβάλλοντος Ενέργειας κ. Φάμελλου, ο οποίος υποστήριξε ότι όσοι δεν ψήφισαν τη χθεσινή τροπολογία για τα επιδόματα στους συνταξιούχους έχουν συνταχθεί με το κ. Σόιμπλε, ο κ. Μαυρωτάς απάντησε ότι το Ποτάμι δεν συμμετείχε στο επικοινωνιακό παιχνίδι του κ. Τσίπρα με την ονομαστική ψηφοφορία, όχι γιατί παίζει το παιχνίδι του κ. Σόιμπλε, αλλά για το ακριβώς αντίθετο. Είναι γνωστό ότι το σχέδιο του κ. Σόιμπλε είναι να δώσει στην Ελλάδα ένα «χαρτζιλίκι» και να «αδειάσουμε την γωνιά» και αυτό το σχέδιο το υπηρετούν οι τυχοδιωκτικοί τακτικισμοί του κ. Τσίπρα. Αν όντως ήθελε ο κ. Τσίπρας συναίνεση από τα κόμματα θα μπορούσε να τη ζητήσει εκ των προτέρων μέσα από διάλογο και όχι εκ των υστέρων προ τετελεσμένων γεγονότων.
Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του ο κ. Μαυρωτάς ανέφερε ότι το δίλημμα δεν είναι «με την κοινωνία ή με τον Σόιμπλε» αλλά «με τη σοβαρότητα ή με τους αυτοσχεδιασμούς».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:
Μιλήσαμε χθες επί της αρχής του νομοσχεδίου και σήμερα θα μιλήσουμε επί των άρθρων και επιτρέψτε μου να μπω κατευθείαν στα άρθρα.
Σχετικά με τα άρθρα 1 και 2 επισημαίνουμε την απουσία ενός μηχανισμού παρακολούθησης του προγραμματισμού χρονικού και οικονομικού και της εφαρμογής, όπου θα συλλέγονται δεδομένα σε πραγματικό χρόνο π.χ. προκηρύξεις μελετών, στάδια ολοκλήρωσης διαγωνισμών, θέσεις μελετών και στάδια ολοκλήρωσης μελετών, ώστε να αξιολογείται η επίτευξη καθορισμένων ποσοτικών στόχων και η εναρμόνιση των επιπέδων σχεδιασμού μεταξύ τους.
Επίσης, δε δίνεται η προσήκουσα σημασία στις διαδικασίες συμμετοχικού σχεδιασμού και διαβούλευσης.
Πριν το ν.4269/2014 ήταν δυνατή η διαβούλευση και ο συμμετοχικός σχεδιασμός, που τώρα έχει μειωθεί σημαντικά και είναι απολύτως αναγκαία, τουλάχιστον, για τα τοπικά χωρικά σχέδια.
Επίσης, πρέπει να προσδιοριστούν χρονικές προθεσμίες για την έκδοση των Προεδρικών Διαταγμάτων σε κάθε περίπτωση, καθώς και των Κοινών Υπουργικών Αποφάσεων. Δηλαδή, να λέμε, ότι πρέπει σε τρεις μήνες, σε τέσσερις μήνες ή σε έξι μήνες να βγει η τάδε Υπουργική Απόφαση και το τάδε Προεδρικό Διάταγμα, γιατί η καθυστέρησή τους είναι ένα από μεγάλα σημεία που δυσκολεύουν την εφαρμογή των εκάστοτε νόμων.
Στο άρθρο 3, σχετικά με την Εθνική Χωρική Στρατηγική, πρέπει να προβλεφθεί η υποχρέωση ποσοτικοποίησης των στόχων, σε επίπεδο χωρικής πολιτικής και κανόνων δημοσιότητας, της υποχρεωτικής περιοδικής αξιολόγησης. Το ρόλο αυτό μπορεί ίσως να τον αναλάβει το Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας, καθώς διατυπώνει γνώμη, ούτως ή άλλως, για την Εθνική Χωροταξική Στρατηγική, με συχνότερες συνεδριάσεις, για παράδειγμα, κάθε δύο μήνες, αντί για δύο φορές το χρόνο.
Στην Εθνική Χωρική Στρατηγική, εκτός από τα κείμενα, το είπαμε και χθες αυτό, θα πρέπει να περιλαμβάνονται και χάρτες και διαγράμματα με το αντικείμενο των Ειδικών Πλαισίων και να εξειδικεύουν την εθνική στρατηγική σε θέματα χωρικής διάρθρωσης των τομέων παραγωγικών δραστηριοτήτων. Έτσι θα γίνουν πιο δεσμευτικές και θα αποφεύγονται περιπτώσεις παρερμηνειών, παραλείψεων, στα σχέδια που θα ακολουθήσουν.
Στην παράγραφο 1, στο άρθρο 3, πρέπει να προστεθεί «ο θαλάσσιος νησιωτικός παράκτιος χώρος» και «ο ορεινός χώρος», που δεν υπάρχει ρητά.
Στην παράγραφο 2, όπως είπαμε και χθες εμείς, αλλά και αρκετοί φορείς, θεωρούμε ότι η Εθνική Χωρική Στρατηγική πρέπει να κατατίθεται στη Βουλή προς ψήφιση και όχι να γίνεται μια απλή ανακοίνωση στη Βουλή. Επίσης, να μη λαμβάνονται απλά υπόψη οι βασικοί άξονες και οι στόχοι της Εθνικής Χωρικής Στρατηγικής, όχι δηλαδή να υπάρχει μόνο η λήψη υπ' όψιν, αλλά να είναι δεσμευτικά, αλλιώς θα μπορούν να παρακάμπτονται και να αγνοούνται.
Να θυμίσω ότι και στην Εθνική Στρατηγική Έρευνας, Τεχνολογικής Ανάπτυξης και Καινοτομίας, την περίφημη ΕΣΕΤΑΚ, που είχαμε ψηφίσει το Μάιο στις ρυθμίσεις για την έρευνα, πάλι είχε γίνει δεκτό να περνάει η Εθνική Στρατηγική από τη Βουλή προς ψήφιση.
Στο άρθρο 4, που έχει να κάνει με το Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας, φαντάζομαι ότι για τη θέση του Προέδρου και του αναπληρωτή του, που ορίζονται ουσιαστικά από τον Υπουργό, θα δημοσιεύεται ανοιχτή πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, ώστε να υποβάλλονται υποψηφιότητες και να επιλέγεται ο καταλληλότερος.
Χθες οι φορείς, ιδίως η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος, είπαν ότι ίσως πρέπει να συμμετέχουν στο Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξίας. Όλα τα σχετικά επιμελητήρια εμπλέκονται άμεσα, το Τεχνικό, το Οικονομικό, το Ξενοδοχειακό και θα πρέπει να δούμε και αυτά που είναι έμμεσα εμπλεκόμενα, όπως αντιπροσωπεύονται από την Εθνική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδος.
Στο άρθρο 5, στα Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια, πρέπει να προστεθούν οι πηγές χρηματοδότησης, να γίνεται αναθεώρησή τους ανά πενταετία, εάν προκύπτει ανάγκη από την έκθεση αξιολόγησης. Επίσης, πρέπει να δούμε τι γίνεται με τις περιοχές προστασίας NATURA, εάν θα μπορούν τα Eιδικά Χωροταξικά Πλαίσια να περιλαμβάνουν τέτοιες περιοχές και πώς θα προστατεύονται. Τι θα προβλέπεται για τους παραδοσιακούς οικισμούς, πώς θα προστατεύονται, πώς θα συντηρούνται και πώς θα αναπτύσσονται.
Για τα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια, πρέπει να περιλαμβάνονται και τα θαλάσσια χωροταξικά, κατά τη γνώμη μας. Τα παραρτήματα των Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων, που δίνουν τις κατευθύνσεις ανά δήμο, που συνιστούν σχέδια στρατηγικού σχεδιασμού, δεν μπορεί να έχουν ρυθμιστικό χαρακτήρα, έστω και μεταβατικό, αόριστης διάρκειας.
Είναι θετικό το γεγονός, ότι συστήνονται κοινές επιτροπές του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και των Περιφερειών. Ο ρόλος, όμως, των Περιφερειών και των Περιφερειακών Συμβουλίων βλέπουμε ότι είναι μειωμένος, κατά τη διαδικασία έγκρισης των Περιφερειακών Χωροταξικών Πλαισίων, αφού απλώς απαιτείται σύμφωνη γνώμη.
Στην παράγραφο 11α του άρθρου 6, που αναφέρει «ενσωματώνονται ισχύουσες κατευθύνσεις του Ρυθμιστικού Σχεδίου Θεσσαλονίκης», δεν είναι κατανοητό ποιες είναι οι ισχύουσες κατευθύνσεις, καθώς η διαδικασία νομοθέτησης του νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου Θεσσαλονίκης δεν έχει ολοκληρωθεί.
Στο άρθρο 7, στα Τοπικά Χωρικά Σχέδια, υπάρχει ένα μεγάλο θέμα με τη υποχρηματοδότηση των ΟΤΑ, όποτε δημιουργείται αδυναμία ουσιαστικά εκπόνησης των αντίστοιχων μελετών. Ακούσαμε χθες, στη συζήτηση επί της αρχής, με χαρά τον Υπουργό να δίνει κάποιες συγκεκριμένες προθεσμίες για να ολοκληρωθούν κάποιες εκκρεμότητες, για παράδειγμα το Κτηματολόγιο έως το 2020, η κύρωση των Δασικών Χαρτών έως το Νοέμβριο του 2017, η κύρωση των περιγραμμάτων των αιγιαλών έως το Δεκέμβριο του 2017 και ελπίζουμε να τηρηθούν αυτά τα χρονοδιαγράμματα.
Επίσης, θα πρέπει ότι έχει οριστικοποιηθεί για αιγιαλούς, δασικούς χάρτες κλπ να περάσει στους ορθοφωτοχάρτες. Στην παρ.3γ του άρθρου 7 στις περιοχές προστασίας, θα πρέπει να αναφέρεται ρητά όπως και στις περιοχές ελέγχου χρήσεων γης, ότι πρόκειται για μη πολεοδομημένες και προς πολεοδόμηση-εκτός σχεδίου και εκτός ορίου οικισμού περιοχές-για να μην έχουμε παρερμηνείες. Στο άρθρο 8, θα πρέπει να θεσπιστούν - που αφορά τα ειδικά χορικά σχέδια- κανόνες δημοσιοποίησης των ειδικών χορικών σχεδίων για να υπάρχει απόλυτη διαφάνεια, καθότι αυτά συνήθως αφορούν μεγάλα projects. Τα ειδικά χορικά σχέδια, θα μπορούν να τροποποιούν να εγκεκριμένα τοπικά χορικά σχέδια και τις ζώνες οικιστικού ελέγχου που προϋπάρχουν πράγμα που θα πρέπει να διευκρινιστεί αν ισχύει και πέραν της 5ετίας.
Στο άρθρο 9 για τους συντελεστές δόμησης δεν έχουμε κάτι να παρατηρήσουμε. Στο άρθρο 10 που αφορά τα πολεοδομικά σχέδια εφαρμογής. Εδώ πρέπει να δείτε το ζήτημα το αν απαιτείται έκδοση ΠΔ ή αν αρκεί απλώς ή έγκριση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, γιατί υπάρχουν περιπτώσεις που το έχουν ανατρέψει αυτό καθότι θεωρούν ότι αφορούν κάτι γενικότερο και όχι τοπικό. Επίσης, στην παρ.4 του άρθρου 9, θεωρούμε αδιανόητο να συνεχίζεται ο τρόπος διαβούλευσης στέλνοντας επιστολές εγγράφως στο δήμο, αυτό θα πρέπει να γίνεται ηλεκτρονικά και η διαβούλευση και η υποβολή των ενστάσεων.
Στο άρθρο 11, που αφορά την κωδικοποίηση των διατάξεων εδώ θα πρέπει να δούμε ποια θα είναι η γενικότερη πρακτική της κυβέρνησης, στο ζήτημα της κωδικοποίησης νομοθεσίας που και εμείς του δίνουμε μεγάλη σημασία και το εξετάζουμε κατά προτεραιότητα. Το λέω αυτό γιατί, σε άλλες περιπτώσεις όπως έγινε με τη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας, η κωδικοποίηση της νομοθεσίας ουσιαστικά ανατέθηκε σε κάποια εταιρεία συμβούλων ενώ εδώ, προβλέπεται άλλη διαδικασία όπου για την κωδικοποίηση νομοθεσίας και την εκτέλεση συγκεκριμένων εργασιών, τη σύνταξη ειδικών μελετών, ανατίθεται σε ΑΕΙ, σε ΝΠΔΔ και Επιστημονικά Ιδρύματα. Αλήθεια, όταν λέμε Επιστημονικά Ιδρύματα τι εννοούμε; Εννοούμε Ερευνητικά Ιδρύματα, Ερευνητικά Κέντρα, Επιστημονικούς Συλλόγους, γιατί αυτό μπορεί να ερμηνευθεί με πολλούς τρόπους. Θα πρέπει να διευκρινιστεί.
Η ένσταση μας εδώ είναι ότι αποκλείεται τελείως ο ιδιωτικός τομέας. Πιστεύουμε ότι με συμπράξεις του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, στην κωδικοποίηση νομοθεσίας μπορούν να προχωρήσουν τα πράγματα πολύ πιο γρήγορα. Τέλος, να πω ότι θεωρούμε το χορικό σχεδιασμό ένα αναπτυξιακό εργαλείο, ένα από τα σημαντικότερα αναπτυξιακά εργαλεία γιατί ξεκαθαρίζει τους κανόνες και ουσιαστικά, μπορεί να κάνει το επενδυτικό κλίμα πιο ξεκάθαρο και πιο σαφές, για να έρθουν επενδυτές χωρίς παράθυρα και χωρίς γκρίζες ζώνες. Το στοίχημα όμως είναι πάντα στην εφαρμογή. Επιτρέψτε μου να απαντήσω σε αυτό που επινόησε ο Αναπληρωτής Υπουργός, όταν είπε ότι με την αποχή μας από τη χθεσινή ονομαστική ψηφοφορία-το επικοινωνιακό παιχνίδι που εμείς θεωρούμε ότι έγινε χθες-παίζουμε το παιχνίδι του κυρίου Σόιμπλε.
Ουσιαστικά, είναι ακριβώς το αντίθετο γιατί ξέρουμε πιο είναι το σχέδιο του κυρίου Σόιμπλε, να μας δώσει ένα χαρτζιλίκι και να του αδειάσουμε την γωνιά από την Ευρωζώνη. Πιστεύουμε ότι, αν υπάρχουν τυχοδιωκτικοί τακτικισμοί τότε δίνουμε βέλτιστη φαρέτρα του κύριου Σόιμπλε. Και αν όντως θέλαμε συναίνεση και συνεννόηση και ένα κοινό αρραγές εθνικό μέτωπο, θα έπρεπε να υπάρχει διάλογος εκ των προτέρων και όχι να ερχόμαστε προ τετελεσμένων γεγονότων. Το δίλημμα δεν είναι με την κοινωνία ή με τον κύριο Σόιμπλε, είναι με τη σοβαρότητα ή με τους αυτοσχεδιασμούς. Ευχαριστώ.