του Αντύπα Καρίπογλου Η πολύ αγαπητή μου Ρούλα Γεωργακοπούλου αναρωτήθηκε από την στήλη της στα «Νέα» πώς κάποιοι άνθρωποι, στους οποίους μου έκανε την τιμή να με συμπεριλάβει ονομαστικά, θα πηγαίναμε να χειροκροτήσουμε τον Σταύρο Θεοδωράκη στο συνέδριο του Ποταμιού. Διαπίστωσα, επίσης, ότι πολλοί αναρωτήθηκαν πως κρίνω την δια βοής εκλογή του, ενώ άλλοι θέλησαν να μάθουν την γνώμη μου για τα σανδάλια που φορούσε.
του Αντύπα Καρίπογλου
Η πολύ αγαπητή μου Ρούλα Γεωργακοπούλου αναρωτήθηκε από την στήλη της στα «Νέα» πώς κάποιοι άνθρωποι, στους οποίους μου έκανε την τιμή να με συμπεριλάβει ονομαστικά, θα πηγαίναμε να χειροκροτήσουμε τον Σταύρο Θεοδωράκη στο συνέδριο του Ποταμιού. Διαπίστωσα, επίσης, ότι πολλοί αναρωτήθηκαν πως κρίνω την δια βοής εκλογή του, ενώ άλλοι θέλησαν να μάθουν την γνώμη μου για τα σανδάλια που φορούσε.
Ας αρχίσω από τα εύκολα: Ουδέποτε θα επηρέαζε τις πολιτικές μου αποφάσεις το ότι κάποιος φοράει σανδάλια, εκτός αν τα φοράει με κάλτσες. Τώρα ας πάμε στα πιο δύσκολα.
Η δια βοής εκλογή του, κατ’ αρχάς, δεν ήταν δια βοής! Ήταν με ψηφοφορία δι’ ανατάσεως. Όχι ότι αλλάζει την ουσία. Έπρεπε να γίνει με κάλπη (αν και, αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, αν γινόταν με κάλπη θα έπαιρνε 97% και κάποιοι που τώρα λένε γιατί δεν έγινε με κάλπη, τότε θα μιλούσαν για ποσοστά Εμβέρ Χότζα κλπ – για κάποιους το ζητούμενο είναι να κράξουν, όχι να συζητήσουμε σοβαρά, δυστυχώς). Για να ξεκαθαρίσω την δική μου θέση, το θεωρώ λάθος και μάλιστα μεγάλο και ανόητο και οι δικαιολογίες, αν και υπάρχουν, περιττεύουν.
Δεν ήταν το πρώτο και είμαι βέβαιος ότι δεν θα είναι το τελευταίο, ούτε το σοβαρότερο. Αλλά σε καμιά περίπτωση δεν είναι ικανός λόγος για να μετανοιώσω που βρέθηκα στο Λαύριο. Στο οποίο, αγαπητή μου Ρούλα, ΔΕΝ πήγα για να χειροκροτήσω κανέναν – ούτε για να με χειροκροτήσουν. Και είναι, νομίζω, σφάλμα να προκαταλαμβάνει κάποιος τα κίνητρα των άλλων και να τους υποβιβάζει στο επίπεδο του χειροκροτητή, ειδικά όταν ταυτόχρονα δηλώνει ότι τους εκτιμά.
Στο συνέδριο του Ποταμιού βρέθηκα γιατί με την τιμητική πρόσκληση να μετάσχω σε μια ομάδα ανθρώπων που δεν είναι μέλη και στελέχη του μου δόθηκε η ευκαιρία να ακούσω, αλλά και να πω την γνώμη μου. Και άκουσα. Άκουσα πολλά και ενδιαφέροντα. Άκουσα πράγματα με τα οποία συμφωνώ σε μεγάλο βαθμό, πράγματα για τα οποία κι εγώ και άλλοι προσπαθήσαμε στο παρελθόν. Ακόμη και προεκλογικά, μου προκαλούσε θυμηδία η άποψη ότι το Ποτάμι «δεν έχει θέσεις», ειδικά όταν αυτή η «κριτική» προερχόταν από ανθρώπους που συστηματικά ευτέλιζαν και ευτελίζουν την πολιτική. Μέχρι στιγμής, αν και είναι ένα νέο κόμμα, έχει πάρει θέσεις για τα περισσότερα από αυτά που εγώ θεωρώ σημαντικά και οι θέσεις αυτές είναι θέσεις με τις οποίες συμφωνώ σε πολύ μεγάλο βαθμό. Και μετέχουν άνθρωποι για των οποίων την εντιμότητα και τις ικανότητες έχω προσωπική, απολύτως θετική, άποψη.
Εδώ και πολλά χρόνια υποστηρίζω ότι χρειαζόμαστε έναν πολιτικό φορέα που θα προτάσσει την αναγκαιότητα να παραμείνουμε ένα κράτος δικαίου, μια ανοιχτή κοινωνία, μια χώρα μέρος του ευρωπαϊκού και του δυτικού πολιτισμού και θα αγωνίζεται γι’ αυτά. Εδώ και πολλά χρόνια υποστηρίζω ότι αυτός ο αγώνας δεν μπορεί να γίνει μέσα από τα υφιστάμενα κόμματα. Η σήψη τους είναι τόσο βαθειά, που οι αξιόλογοι και καλοί άνθρωποι που θα το επιχειρούσαν μέσα από αυτά, δεν θα έκαναν καλύτερα τα κόμματα αλλά θα σάπιζαν κι αυτοί. Και, εδώ και πολλά χρόνια, υποστηρίζω ότι σε αυτόν τον αγώνα οι φιλελεύθεροι, όπως αυτοπροσδιορίζομαι εγώ, και οι δημοκράτες αριστεροί, οι κεντρώοι, οι πιο πραγματιστές, πρέπει να είμαστε μαζί. Όχι γιατί οι ιδεολογίες πέθαναν, όχι γιατί δεν έχουμε πολλές και σοβαρές διαφορές απόψεων. Αλλά γιατί, σήμερα, το δίλημμα δεν είναι φιλελευθερισμός ή δημοκρατικός σοσιαλισμός. Είναι δημοκρατία και ευημερία ή η οριστική μετάπτωσή μας σε αποτυχημένο κράτος, σε βαλκανική μπανανία, σε τόπο μιζέριας κι ανασφάλειας.
Όταν, λοιπόν, με προσκαλούν να συμμετέχω σε μια τέτοια προσπάθεια, όταν μου γίνεται η τιμή να με συμπεριλάβουν σε μια ομάδα ανθρώπων τους οποίους εκτιμώ και με πολλούς από τους οποίους συνεργάστηκα ή συνομίλησα και συνομιλώ εδώ και χρόνια και πολλοί από αυτούς βοήθησαν και την ανάλογη δική μου προσπάθεια, το βρίσκω παράλογο να αρνηθώ. Προφανώς έχω πολλές επιφυλάξεις. Αυτό, άλλωστε είπα και στο συνέδριο. Δεν πήγα για να υμνήσω τον κ. Θεοδωράκη, πήγα για να μιλήσω για τις αβεβαιότητες και τις ελπίδες μου. Πήγα, για τους ίδιους λόγους που και προεκλογικά υποστήριξα το Ποτάμι.
Δεν έχω καμιά απαίτηση να συμφωνεί κανείς μαζί μου. Ούτε είμαστε όλοι ίδιοι, ούτε έχουμε τις ίδιες προτεραιότητες, ούτε αντιλαμβανόμαστε την πολιτική με τον ίδιο τρόπο. Και πιθανώς ο δικός μου τρόπος να είναι ο εσφαλμένος. Αλλά αυτός είναι, και είναι γνωστός από παλιά. Άλλοι βουτάνε στο ποτάμι αν και δεν είναι σίγουροι ούτε για το βάθος, ούτε ξέρουν τα νερά, ούτε αν έχει επικίνδυνα ρεύματα ή βράχια κάτω από την επιφάνεια, άλλοι ψάχνουν γέφυρες για να το περάσουν κι άλλοι κάθονται στην όχθη και περιμένουν να αυτοκτονήσει κάνα ψάρι πηδώντας στην ξηρά, για να φάνε. Εγώ ανήκω στην πρώτη κατηγορία. Είναι η πιο επικίνδυνη, γιατί κινδυνεύεις να πνιγείς ή να σπάσεις το κεφάλι σου, αλλά την προτιμώ γιατί πιστεύω ότι είναι και η μόνη που σε πάει κάπου.
Πήγα, λοιπόν, επειδή μου ζητήθηκε να βοηθήσω μια προσπάθεια την οποία, παρά τις επιφυλάξεις μου, βρίσκω ελπιδοφόρα. Αν άφηνα τις επιφυλάξεις μου να με εμποδίζουν να πάρω πολιτικές αποφάσεις, πιθανότατα δεν θα είχα ψηφίσει ποτέ ούτε τον εαυτό μου. Έφτασα σε μια ηλικία που οι βεβαιότητες δεν δικαιολογούνται και είμαι περήφανος που έχω σκοτώσει τις περισσότερες μέσα μου. Κράτησα αυτές που θεωρώ κρίσιμες. Την βεβαιότητά μου ότι θέλω να ζήσω σε μια ανοιχτή και δημοκρατική κοινωνία στην οποία όλοι οι άνθρωποι θα μπορούν να ζήσουν σύμφωνα με το δικό τους σχέδιο, να δημιουργούν, να ευτυχούν και να συμβάλουν με την δράση τους στην ευημερία και την ευτυχία και των συνανθρώπων τους. Και την βεβαιότητά μου ότι η συνεργασία είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να επιτευχθεί αυτό. Γι’ αυτό και αποδέχθηκα την ιδιαίτερα τιμητική πρόσκληση να μετάσχω στην επιτροπή διαλόγου του Ποταμιού. Ελπίζω να φανώ χρήσιμος και η προσπάθεια να είναι, όπως νομίζω, ειλικρινής, έντιμη και σοβαρή. Αν κάτι από τα δύο δεν συμβεί, θα πω ότι έκανα λάθος και θα πάω αλλού - ή και στο σπίτι μου. Ανήκω στην ευτυχή εκείνη ομάδα των ασχολουμένων με την πολιτική που έχουν κι άλλα πράγματα να κάνουν στην ζωή τους. Και σπίτι έχω, και οικογένεια και φίλους και δουλειά. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν γνώρισα, βιβλία που δεν διάβασα και μέρη που δεν πήγα ακόμη. Δεν θα βαρεθώ, μην ανησυχεί κανείς. Όσο, όμως, κάποιοι με θεωρούν χρήσιμο στην πολιτική κι όσο κι εγώ πιστεύω ότι κάτι μπορώ να κάνω, θα το κάνω.
Στους καλοπροαίρετους, λοιπόν, που με ρωτάνε γιατί πήγα, τους απαντώ και θα τους απαντώ πάντα σε ό,τι με ρωτάνε, όπως πάντα έκανα. Και τους ζητώ, όπως εγώ έλαβα υπόψη μου τα ερωτήματά τους και προσπάθησα να εξηγήσω την στάση μου, κι αυτοί να αφιερώσουν λίγο χρόνο μπας και κλονιστεί καμιά από τις βεβαιότητές τους. Στους μη καλοπροαίρετους, στα πολιτικά ανέκδοτα που μου επιτίθενται , απλώς έχω να πω ότι δεν πειράζει, γίνεται και χωρίς αυτούς, παρά την σιγουριά τους ότι δεν γίνεται. Αντιθέτως, αποδείχθηκε ότι μόνο χωρίς αυτούς γίνεται.
Αντύπας Καρίπογλου
ΥΓ: Είναι διασκεδαστικό ότι η ΡΓ στο κείμενό της με αποκαλεί «ίνδαλμά της». Επειδή ξέρω ότι είναι σοβαρός άνθρωπος και απλώς χρησιμοποίησε μια υπερβολική έκφραση για να υποδηλώσει εκτίμηση κι επειδή έχω αρκετή εμπιστοσύνη στον εαυτό μου ώστε να μην φοβάμαι ότι θα την ψωνίσω από τέτοια, δηλώνω κολακευμένος και την ευχαριστώ. Αλλά, ας είναι κι αυτή επιεικής με μερικούς που το σαββατοκύριακο στο Λαύριο χρησιμοποίησαν υπερβολικές εκφράσεις. Εκεί ήμουν, μπορώ να βεβαιώσω ότι δεν είδα κανέναν κίνδυνο να την ψωνίσει ο κ. Θεοδωράκης, καλά το πήγε.
(Ο Αντύπας Καρίπογλου είναι δικηγόρος Δράμας, πρώην Πρόεδρος της Δράσης και μέλος της Επιτροπής Διαλόγου του Ποταμιού)