2 Αυγούστου, 2016

«Προσαρμογή στην οδηγία ή προσαρμογή της οδηγίας στις ελληνικές στρεβλώσεις;»

Ο βουλευτής Αττικής του Ποταμιού Γιώργος Μαυρωτάς, τοποθετήθηκε κατά τη συζήτηση της Ολομέλειας για την ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών οδηγιών 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις έργων, προμηθειών και υπηρεσιών.

Στην αρχή της ομιλίας του απευθυνόμενος στο Προεδρείο, στηλίτευσε για ακόμη μία φορά το γεγονός ότι εξελίσσονται παράλληλα πολλές επιτροπές της Βουλής και συζητήσεις νομοσχεδίων. Σημείωσε ότι την τελευταία στιγμή ο Υπουργός Παιδείας κ. Φίλης έφερε πρόχειρα και γρήγορα ένα νομοσχέδιο για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση χωρίς να υπάρχει λόγος βιασύνης. Μάλιστα σχολίασε ότι γενικά η κοινοβουλευτική πρακτική της Κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ είναι του «ψεκάστε-σκουπίστε-τελειώσατε».

Επί του νομοσχεδίου επεσήμανε την καθυστέρηση της Κυβέρνησης στην εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας με την κοινοτική, κάτι το οποίο υποστήριξε ότι οφείλεται στο ότι κάποιοι Υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ έκαναν τις δικές τους παρεμβάσεις. Για αυτό και οι πρώτες αντιδράσεις του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, της Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων και του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Λόγω της προβληματικής σύμμειξης κοινοτικών και εθνικών διατάξεων, ο κ. Μαυρωτάς διερωτήθηκε: «Μήπως δεν πρόκειται για εναρμόνιση του ελληνικού δικαίου με την ευρωπαϊκή οδηγία αλλά εναρμόνιση της ευρωπαϊκής οδηγίας με τις στρεβλώσεις του ελληνικού δικαίου;».

Στρεβλώσεις οι οποίες όπως σχολίασε, αναφέρονται στα μητρώα και τις τάξεις πτυχίων των μελετητών και των εργοληπτών, στην αντιστοίχισή τους με κατηγορίες μελετών, και τους προϋπολογισμούς, και τα οποία παραδέχεστε και οι ίδιοι στην έκθεση της δημόσιας διαβούλευσης. Οπότε αναρωτήθηκε τι νόημα έχει αυτό που τώρα νομοθετεί η Κυβέρνηση.

Στη συνέχεια αναφέρθηκε σε συγκεκριμένα άρθρα όπως το άρθρο 2 όπου παρακάμπτεται η κατηγοριοποίηση των έργων με βάση το κύριο λειτουργικό τους αντικείμενο ενώ τόνισε ότι η κυβέρνηση με αυτόν τον τρόπο διευκολύνει την κατάτμηση του προϋπολογισμού έργων και μελετών. Όλα αυτά τόνισε ο βουλευτής του Ποταμιού, ότι γίνονται για χάρη των συντεχνιακών συμφερόντων. Επί του άρθρου 76 ζήτησε εξηγήσεις από τον Υπουργό για το πως προσδιορίζονται οι εργασίες των διαφόρων κατηγοριών έργων και μάλιστα κατέθεσε στα πρακτικά της Βουλής τον προϋπολογισμό ενός έργου Καθαρισμού Αποβλήτων σύμφωνα με τον Κανονισμό του ΕΠΕΡΑΑ, όπου προβλέπεται ότι η αμοιβή του εργολήπτη έργων καθαρισμού είναι το 20% των Η/Μ έργων.

Πρότεινε την απόσυρση του Παραρτήματος Ι του Προσαρτήματος Γ όπου εμφανίζεται να λείπουν αντιστοιχίσεις ή να αντιστοιχούνται ορισμένες μελέτες μόνο με συγκεκριμένες ειδικότητες μηχανικών. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην απουσία κατηγορίες των μελετών «Χημικής Μηχανικής και Χημικών Εγκαταστάσεων» και των «Μεταλλευτικών Μελετών», ζητώντας απαντήσεις.

Κλείνοντας χαρακτήρισε το νομοσχέδιο ότι έχει μεν κάποια θετικά σημεία αλλά επειδή έχει πολλά άρθρα που συντηρούν και αναπαράγουν τις στρεβλώσεις, τα εν λόγω άρθρα το Ποτάμι θα τα καταψηφίσει.

Δείτε το βίντεο:

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας:

Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Με το παρόν νομοσχέδιο επιχειρείται η ενσωμάτωση των ευρωπαϊκών Οδηγιών 24 και 25 του 2014 στο εθνικό δίκαιο. Οι Οδηγίες αφορούν τις δημόσιες συμβάσεις έργων, προμηθειών και υπηρεσιών. Το νομοσχέδιο, όμως, περιλαμβάνει και πλήθος εθνικών διατάξεων.
Ωστόσο, πριν ξεκινήσω, επιτρέψτε μου να θέσω ξανά με έμφαση ένα θέμα που είχα θέσει και πριν από δέκα μέρες, απευθυνόμενος ειδικά στο Προεδρείο, καθώς μάλλον οι υποδείξεις και οι διαμαρτυρίες μας δεν έγιναν δεκτές, δεν έπιασαν τόπο.

Η πύκνωση των εργασιών στη Βουλή, κυρίως για τα μικρά κόμματα, κατά τη γνώμη μου κάνει το έργο μας πάρα πολύ δύσκολο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, σήμερα χωρίς κανέναν ιδιαίτερο λόγο, έχει έρθει ένα νομοσχέδιο στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων, η οποία συνεδριάζει και το πρωί και το απόγευμα. Την τελευταία εβδομάδα, λοιπόν, ο κ. Φίλης φέρνει τσάτρα-πάτρα το νομοσχέδιο για την ελληνόγλωσση εκπαίδευση, όπου εκεί πέρα περιλαμβάνει και θέματα για τα ιδιωτικά σχολεία. Έφερε και μια εκπρόθεσμη τροπολογία χθες για τα φροντιστήρια. Είναι πολύ σημαντικά πράγματα για να ακολουθούν μια κοινοβουλευτική πρακτική του «ψεκάστε, σκουπίστε τελειώσατε».

Πάμε, λοιπόν, στο νομοσχέδιο και επιτρέψτε μου να δανειστώ κάτι που αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση: «Και είναι γνωστό ότι έπρεπε ως χώρα να έχουμε εναρμονιστεί μέχρι τις 18 Απριλίου». Γιατί καθυστερήσαμε πάλι, άραγε; Δεν είναι η πρώτη φορά βέβαια, αλλά ποιος ήταν ο λόγος; Μήπως το ότι πάλι οι Υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ δεν αρκέστηκαν μόνο στη μεταφορά, στην προσαρμογή και στην εναρμόνιση της κοινοτικής Οδηγίας, αλλά έκαναν και δικές τους παρεμβάσεις; Μήπως, επειδή δεν πρόκειται ουσιαστικά για εναρμόνιση του ελληνικού δικαίου με την ευρωπαϊκή Οδηγία, αλλά για εναρμόνιση της ευρωπαϊκής Οδηγίας με τις στρεβλώσεις του ελληνικού δικαίου;

Να θυμηθούμε τι έλεγε για την αρχική μορφή του παρόντος νομοσχεδίου στη διαβούλευση ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών. Έλεγε ότι το σχέδιο νόμου όχι μόνο δεν επιλύει, αλλά προσθέτει νέα σοβαρά προβλήματα στις ήδη δυσκίνητες και αναποτελεσματικές διαδικασίες ανάθεσης και εκτέλεσης δημοσίων συμβάσεων. Αντιρρήσεις είχε, επίσης, και η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, όπως και το Συμβούλιο της Επικρατείας.

Τελικά ήρθε το νομοσχέδιο αυτό και είναι εκ των πραγμάτων ένα πολυσύνθετο νομοσχέδιο με ειδικές διατάξεις, για τις οποίες απαιτούνται ειδικές γνώσεις. Και μάλιστα ήρθε με τη διαδικασία του επείγοντος, δίχως για ακόμη μια φορά να δώσετε στη διαβούλευση και εντός της Βουλής τον απαιτούμενο χρόνο, μόλις σε μία εβδομάδα δηλαδή, μαζί με το νομοσχέδιο για τις συμβάσεις παραχώρησης, έγινε συζήτηση για τριακόσια ογδόντα άρθρα και ένα πλήθος παραρτημάτων.

Είναι, λοιπόν, ένα νομοσχέδιο που όσο κανείς και να θεωρεί ότι έχει θετικά –και έχει θετικά- σημεία, λόγω της οικειοποίησης των ευρωπαϊκών Οδηγιών, αυτή η κακώς πραγματοποιούμενη σύμμειξη κοινοτικών και εθνικών διατάξεων οδηγεί σε ένα δαιδαλώδες νομικό κείμενο, όπου οι στρεβλώσεις παραμένουν και αναπαράγονται.

Είναι στρεβλώσεις οι οποίες αναφέρονται και στη συνοδευτική έκθεση της δημόσιας διαβούλευσης, όπου εκεί πέρα γίνεται λόγος στις παρατηρήσεις ότι το θεσμικό πλαίσιο των μητρώων και τάξεων πτυχίων των μελετητών και των εργοληπτών και η αντιστοιχία τους με τις κατηγορίες μελετών με το CPV και τους προϋπολογισμούς, για όλα αυτά λοιπόν, ιδίως για τα μητρώα –έτσι αναφέρεται μέσα στην έκθεση διαβούλευσης- θα πρέπει να έρθει ένας άλλος νόμος για την αποφυγή των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού και την εξασφάλιση της ίσης μεταχείρισης για όλους τους οικονομικούς φορείς. Οπότε τώρα τι νόημα έχει αυτό που νομοθετούμε.

Ας πάμε στο άρθρο 2 και στις περιπτώσεις 6 έως 9 της παραγράφου 1 του νομοσχεδίου.
Ενώ στην Οδηγία τα έργα κατηγοριοποιούνται με βάση το κύριο λειτουργικό τους αντικείμενο, σύμφωνα με το σύστημα ενιαίας ταξινόμησης CPV, δηλαδή το κοινό λεξιλόγιο για τις δημόσιες συμβάσεις, εδώ εσείς τα ομαδοποιείτε και τα κατηγοριοποιείτε. Γιατί χρειάζεται η διάταξη της περίπτωσης 7 της παραγράφου 1; Δεν αρκούν τα όσα αναφέρονται ρητά και ορίζονται από το CPV;

Ταυτόχρονα, με τον τρόπο αυτό συνεχίζεται να διευκολύνεται η κατάτμηση του προϋπολογισμού των έργων, αλλά και των μελετών, δηλαδή αφήνετε τα συντεχνιακά συμφέροντα να δρουν ανενόχλητα και διατηρείτε μια από τις σημαντικότερες στρεβλώσεις στις δημόσιες συμβάσεις.
Γενικά, με την παρέκκλιση από το σκεπτικό του κύριου λειτουργικού αντικειμένου της σύμβασης, που θα έπρεπε να δεσπόζει, όπως γίνεται στην ευρωπαϊκή Οδηγία, οδηγούμαστε σε μια κατάτμηση σε κομματάκια που θα μας οδηγήσει πάλι σε στρεβλώσεις του παρελθόντος, όπου όλα τα έργα καταλήγουν να είναι οικοδομικές εργασίες και έργα ΗΜ. Όλα έχουν απ’ αυτά, αλλά δεν είναι αυτό το κύριο αντικείμενό τους.

Στο άρθρο 4 για τις μεικτές συμβάσεις, που αντιστοιχεί στο άρθρο 3 της ευρωπαϊκής Οδηγίας, πώς προέκυψε η παράγραφος 7 του συγκεκριμένου άρθρου; Πού το βρήκατε; Δεν υπάρχει στην ευρωπαϊκή Οδηγία.

Μιας και μιλάμε για μεικτές συμβάσεις, μήπως είναι ώρα να δημιουργηθεί και ένα μητρώο μελετοκατασκευαστών και σχετικές συμβάσεις και στη χώρα μας, όπως προσδιορίζονται στους διεθνείς οργανισμούς, όπως FIDIC και ICHEM;

Είναι ενδιαφέρον να προσπαθήσετε να εξηγήσετε στο άρθρο 76 την παράγραφο 1, όπου δεν καταλαβαίνει κανείς για ποιες εργασίες μιλάμε, πώς προσδιορίζονται, πώς διαφοροποιούνται οι εργασίες.

Μάλιστα, θα καταθέσω στη Βουλή τον προϋπολογισμό για κάποια εξειδικευμένα έργα επεξεργασίας λυμάτων, όπου σύμφωνα με τον κανονισμό του ΕΠΕΡΑΑ, δηλαδή του Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιβάλλοντος και Αειφόρου Ανάπτυξης, ο προϋπολογισμός προβλέπει ότι το ποσοστό 20% των εργασιών ΗΜ πηγαίνουν για τον εργολήπτη των έργων καθαρισμού, μια χαρακτηριστική στρέβλωση.

Στο Παράρτημα Ι του Προσαρτήματος Γ΄ θα ήθελα να επισημάνω και την αντιστοίχιση ορισμένων μόνο κατηγοριών υπηρεσιών μηχανικού του CPV με την ελληνική κατηγοριοποίηση. Βάζετε αυθαίρετα μία επιπλέον στήλη για την αντιστοίχιση της κατηγορίας μελέτης, ενώ θα έπρεπε να αρκούσε μόνο το CPV. Αυτό ουσιαστικά μπορεί να διαιωνίσει το ισχύον θεσμικό πλαίσιο των μητρώων μελετητών και εργοληπτών. Για παράδειγμα, υπηρεσίες παροχής συμβούλων σε θέματα υδροδότησης και αποβλήτων αντιστοιχούνται αποκλειστικά με την κατηγορία μελετών υδραυλικών έργων και διαχείρισης υδατικών πόρων.

Επίσης, μελέτες θέρμανσης ή υπηρεσίες παροχής συμβούλων σχετικά με την προστασία και τον έλεγχο πυρκαγιάς αντιστοιχούνται με μηχανολογικές, ηλεκτρολογικές και ηλεκτρονικές μελέτες, λες και η πυρκαγιά και η έκρηξη δεν είναι χημικά φαινόμενα, λες και δεν ασχολούνται κυρίως χημικοί μηχανικοί με την ασφάλεια εγκαταστάσεων. Θα ξεχάσουμε και αυτά που έχουμε μάθει. Απουσιάζουν οι κατηγορίες των μελετών χημικής μηχανικής και χημικών εγκαταστάσεων, καθώς και οι μεταλλευτικές μελέτες. Γιατί άραγε;

Η πρότασή μας, λοιπόν, είναι να αποσυρθεί το Παράρτημα Ι του Προσαρτήματος Γ΄, καθώς δεν προσφέρει τίποτε άλλο παρά να εξυπηρετεί το παλιό συντεχνιακό καθεστώς.

Όπως προαναφέραμε –και κλείνω, κύριε Πρόεδρε- το παρόν νομοσχέδιο έχει κάμποσα άρθρα που προσπαθούν να φέρουν την ευρωπαϊκή Οδηγία στα μέτρα των ελληνικών στρεβλώσεων και αυτά τα άρθρα θα τα καταψηφίσουμε.

Τελειώνω σε δέκα δευτερόλεπτα, κύριε Πρόεδρε.
Η συζήτηση αυτή, όμως, σχετικά με τις στρεβλώσεις που υπάρχουν στα τεχνικά έργα πρέπει να συνεχιστεί, ίσως στο νομοσχέδιο που αναφέρετε στην έκθεση διαβούλευσης ότι θα φέρετε για τα μητρώα συντελεστών τεχνικών έργων, όπου θα έχουμε εκεί πέρα πολλά ενδιαφέροντα να πούμε. Γιατί, όμως, τα προκαταλαμβάνετε με το παρόν νομοσχέδιο; Ιδού η απορία.

Ευχαριστώ πολύ.