του Παναγιώτη Μεταξά Οι Ελληνες, σαν λαός, δεν είμαστε ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο ικανοί από άλλους λαούς (αν και μερικές φορές συνηθίζουμε να μην το παραδεχόμαστε). Για να βελτιώνει τις συνθήκες ζωής και εργασίας του, κάθε λαός στηρίζεται στη δυναμικότητα του ανθρωπινοί δυναμικού του, και τις καινοτομίες που θα φέρουν οι νέες γενιές.
του Παναγιώτη Μεταξά
Θα γράψω επιγραμματικά, όχι μόνο επειδή κανείς δεν ευχαριστιέται να διαβάζει μεγάλα κείμενα, άλλα κυρίως επειδή τα περισσότερα σημεία δεν χρειάζονται μεγάλη επεξήγηση ανάμεσα στους συνομιλητές αυτής της συζήτησης.
Οι Ελληνες, σαν λαός, δεν είμαστε ούτε περισσότερο ούτε λιγότερο ικανοί από άλλους λαούς (αν και μερικές φορές συνηθίζουμε να μην το παραδεχόμαστε).
Για να βελτιώνει τις συνθήκες ζωής και εργασίας του, κάθε λαός στηρίζεται στη δυναμικότητα του ανθρωπινοί δυναμικού του, και τις καινοτομίες που θα φέρουν οι νέες γενιές. Κάποιοι από αυτούς, ας πούμε ένα κορυφαίο 10%, μπορούν εξ ορισμού να προσφέρουν περισσότερα από τους άλλους, αν εκπαιδευτούν καλά και καταφέρουν να διοχετεύσουν τα αποτελέσματα των ενεργειών τους στην κοινωνία.
Καινοτομία: Εκείνες οι ενέργειες που καταφέρνουν να αλλάξουν το κυρίαρχο παράδειγμα του τομέα εφαρμογής τους και να επιφέρουν θετικές αλλαγές στη ζωή μας.
Η παγκοσμιοποίηση, που έχει υποστηριχτεί από την επανάσταση της πληροφορικής και του διαδικτύου, δίνει σημερα μεγαλύτερες δυνατότητες στις καινοτόμες ιδέες να αναγνωριστούν και να παράγουν πολλαπλά.
Οι καινοτόμοι άνθρωποι χρειάζονται ταλέντο, εκπαίδευση, χρηματοδότηση, αλλά και να παίρνουν ρίσκα. Στην Ελλάδα, όλα αυτά επηρεάζονται από το κράτος. Το ταλέντο το δίνει η φύση, και το κράτος καλό θα κάνει να το αναγνωρίσει. Την εκπαίδευση και την χρηματοδότηση την δίνει το Ελληνικό κράτος, αλλά όχι όσο καλά θα μπορούσε. Και, δυστυχώς, την όρεξη να παίρνει κανείς ρίσκα την περιορίζει το Ελληνικό Δημόσιο.
Ρόλος του Δημοσίου: Η εξυπηρέτηση των πολιτών και η υποστήριξη των δομών του κράτους. Αποτελείται, σε μεγάλο βαθμό, από μονοπωλιακές υπηρεσίες, μιας και δεν ήταν ούτε εύκολο, ούτε επιθυμητό, να φτιαχτούν εταιρίες που θα συναγωνίζονται το κράτος.
Σε ένα κρατικό μονοπώλιο δεν υπάρχει έντονη η ανάγκη για καινοτομία και αύξηση παραγωγικότητάς, μιας και δεν υπάρχει συναγωνισμός. Οταν ένας τομέας μπει στο Δημόσιο, η καινοτομία φεύγει.
Το Ελληνικό Δημόσιο λειτουργούσε για πάρα πολλά χρόνια χωρίς ουσιαστικό προϋπολογισμό. Χρηματοδοτούνταν όταν υπήρχε ανάγκη, και κατά το δοκούν. Αποτέλεσμα ήταν, ο αριθμός των Δημοσίων υπηρεσιών και των υπαλλήλων να φτάσουν σε μεγέθη μεγαλύτερα από τα αναγκαία, και χωρίς ουσιαστικό έλεγχο ποιότητας.
Η έλλειψη προυπολογισμου, υποστηριζόμενη από την έλλειψη αποτελεσματικής και δίκαιης φορολογίας, και από την ύπαρξη εύκολου δανεισμού, έδωσε την δυνατότητα στους εκλεγμένους πολιτικούς να αυξάνουν το μέγεθος και το εύρος του Δημοσίου τομέα, και να δίνουν παροχές και μισθούς αρκετά καλύτερους από αυτούς του ιδιωτικού τομέα.
Σιγά-σιγά, το Δημόσιο έγινε ισχυρότατος πόλος έλξης του ανθρωπίνου δυναμικού μας. "Μια θέση στο Δημόσιο" έγινε όνειρο πολλών Ελλήνων γιατί παρείχε σιγουριά και καλές παροχές. "Μια θέση στο Δημόσιο" δεν έχει σχέση ούτε με ρίσκα, ούτε με καινοτομία.
Ο ισχυρός εργασιακός ρόλος που είχε το Δημόσιο τραβούσε τους νέους, συμπεριλαμβανομένου και του κορυφαίου 10%, για μια θέση στο Δημόσιο. Οι περισσότεροι από αυτούς που τελικά κατέληγαν στο Δημόσιο, με τον καιρό έχαναν την όρεξη τους για καινοτομία και για ποιοτική δουλειά, γιατί ο εργασιακός τους χώρος ούτε τους υποστήριζε ούτε τους αντάμειβε για την προσπάθεια τους. Το τελικό αποτέλεσμα ήταν οι καινοτόμοι νέοι και νέες να αφοπλίζονται από τη δημιουργικότητα τους.
Το Δημόσιο, λοιπόν, όπως υπήρξε στην Ελλαδα τα τελευταία χρόνια, έκανε διπλή ζημιά. Έβλαπτε την παραγωγικότητα της χώρας, και μείωνε το κορυφαίο ανθρώπινο δυναμικό που φυσιολογικά μπαίνει στην παραγωγή κάθε χρόνο. Για να αρχίσουμε να λύνουμε το πρόβλημα, πρέπει
- να μειώσουμε τα μη-αναγκαια μονοπώλια του Δημοσίου, και
- να κάνουμε το Δημόσιο έναν μη-ισχυρό πόλο εργασίας για το πιο δημιουργικό και καινοτόμο κομμάτι της κοινωνίας.
- Πρέπει επίσης
- να δίνουμε ευκαιρίες να αναγνωριστεί το ταλέντο στους νέους,
- να διευκολύνουμε την χρηματοδότηση εκτός Δημοσίου και
- να βελτιώσουμε την παροχή γνώσης στην Εκπαίδευση (αρχίζοντας ίσως από την μείωση των Πανεπιστημιακών μαθημάτων που απαιτούνται για την λήψη πτυχίου).